Dünya çapında ülkelerde karantina önlemlerin derecesi düşürülmeye ve herkes salgın sonrası yaşamı hayal etmeye başlarken akıllarda hep aynı soru var: “Yeni normal” nasıl olacak?
#TeknolojininAvantajları yazı dizimiz dahilinde Kuzey Avrupa Satış Direktörü Joe Calvin ve PLM Kurumsal Danışmanı Alistair Kershaw kısa süre önce Zirveyi Gördükten Sonra Bizi Neler Bekliyor? adlı bir webinar düzenleyerek perakende, moda, lüks ürün ve tüketim ürünleri sektörlerindeki güncel durumu, perakendecilerin COVID-19 salgınından nasıl etkilendiğini, gelecekte bizi nelerin beklediğini, gelecekte piyasalarda karşılaşılacak zorluklarla başa çıkmak için teknolojinin önemini ele aldı.
Sohbetlerinde geleceğe yönelik olarak öne çıkan 4 tahminle birlikte salgın sonrası yakın geleceğin nasıl şekilleneceğine ışık tutulmuş oldu.
Joe Colvin ve Alistair Kershaw’dan Salgın Sonrasına Yönelik 4 Tahmin
1. Perakende mağazaları showroom’lara dönüşecek.
Kısıtlama önlemleri Avrupa, Kuzey Amerika ve diğer bölgelerde yavaş yavaş kaldırılırken hükümetler salgının ikinci kez patlak vermesinden kaçınmak için önlemlerde ısrar ediyor. Birçok ülkedeki vatandaşların hâlâ birbirleri arasında 2 metrelik mesafeyi koruması, maske takması, mağazalara girerken ellerini dezenfekte etmesi ve kamusal alanlarda sınırlı kapasite kısıtlamalarına saygı duyması gerekiyor.
“Peki bu durum perakendeciliği nasıl etkileyecek? İnsanlar yine de mağazaların içine girip alışveriş yapmak istemeye devam edecek mi ya da perakendecilik alanları günümüzde daha çok bir sunum alanına mı dönüşecek?” diye soruyor Joe Calvin.
Tüketicilerin sağlık ve hijyen konusuna giderek daha fazla öncelik verdiği günümüz şartlarında Joe’nun sorusu aslında pek çoğumuzun aklına geliyor. Perakendecilerin daha güvenli alışveriş deneyimi için yöntemler bulması gerekiyor. Özellikle deneme kabinleri ve ürünlerin denenmesi konusu çok önemli.
Alistair Kershaw, Şanghay’daki lüks markalarda mağazaların showroom işlevi görmeye başladığı bir perakendecilik trendine dikkat çekiyor: Alışverişe gelenler ürünlere göz atıp satın aldıktan sonra üzerlerinde denemek için eve gidiyor.
Asos gibi internet üzerinden satış yapan mağazalar bu evde deneme davranışını zaten bir süredir teşvik ediyordu. Çok kanallı perakendeciler de fiziksel mağazaları açıldığında büyük olasılıkla bu trendi takip edecektir. “Alışveriş yapanlar şimdiden ücretsiz nakliye için gereken en düşük harcama miktarına ulaşmak amacıyla aynı ürünün 3 farklı bedenini sipariş etmeye ve ihtiyaç duymadığı ürünleri geri göndermeye alıştı.” diyen Alistair sözlerine “Asos gibi ücretsiz iade politikaları olan e-ticaret siteleri, müşterileri birçok ürünü evde denemeye teşvik ediyor. Bu nedenle, salgın sonrasında fiziksel deneme kabinlerinin hijyeninden emin olamayan müşterilerin bunu daha sık yapmaya başladığını göreceğiz muhtemelen.” şeklinde devam ediyor.
“İnternetten alışveriş artarken sizce bu durum ürün çeşitlendirmelerini nasıl etkileyecek? Centric Software’de bize düşen rol nedir?” diye soruyor Joe.
“Hem sektörde hem de genel olarak ekonomide bir kargaşa durumu var. Pek çok kişinin işine son verilirken pek çok kişi de aynı sonla karşılaşıp karşılaşmayacaklarının tedirginliğini yaşıyor. Bence bu, markaların ürünlerini hangi segmentlere böldüğüne bakmaksızın ürünlerin daha temel ve daha farklı bölünmesine yol açacak. Dolayısıyla kategorilerde esnek bir bölünme ve çeşitlendirme planlı yapabilmek şu anda kesinlikle çok önemli bir unsurdur. Centric Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi (PLM) çözümümüzde, örneğin ürünleri farklı bir şekilde kategorilere ayırmanın genel satışları nasıl etkileyeceğini çok hızlı ve kolay bir şekilde modelleyen bir satış planlama aracı sunuyoruz. Ayrıca farklı coğrafyalar ve satış kanalları için ikinci planlamamız da var.” diyor Alistair.
Joe ise tüm bunların karmaşıklığını vurguluyor: “Kanallardan, değişimden, talep eğrilerinin değişiminden, ürün çeşitlemelerinin ayarlanmasından bahsediyorsun…Tüm bunları merkezileştirilmiş bir şekilde yapacak imkânın yoksa bu kadar değişikliği yönetmek çok zor olacaktır.”
“Evet ve bu değişiklikleri doğru bir şekilde anlatabilmek çok önemli.” diyor Alistair. “İnsanlar Excel elektronik tablolarını esnek araçlar olarak görüyor. Evet, kabul ediyorum esnek olabilirler ancak çalışma arkadaşlarınızın sayısı artmaya başladığında bu artık iyi bir yöntem olmaktan çıkıyor. ERP sisteminize, depo yönetim aracınıza vb. bağlanabilecek tek kaynaktan çıkan verilere ihtiyacınız var. Böylece plan değiştiğinde ilgili kişileri hızla bilgilendirebilir ve herkesin gerçek zamanlı olarak aynı plan üzerinde çalışmasını sağlayabilirsiniz. Centric PLM® yalnızca hızlı iletişime olanak sağlamakla kalmaz. Kâr marjlarını gösterebiliyor olması sayesinde şu anda büyük baskıyla karşı karşıya kalan ürün kârlarınızı koruyabilirsiniz.”
2. “İntikam alışverişi” tüketiciliğin artmasına neden olacak.
Joe’nun Zirveyi Gördükten Sonra Bizi Neler Bekliyor? webinar’ında sorduğu bir başka soru da insanların salgın sonrasında alışveriş yapmaya istekli olup olmadığıydı. “İnsanlar alışverişe gitmek için eskisi gibi istekli olacak mı? Ya da bu konuda çekingen davranacaklarını mı düşünüyorsunuz? Bundan sonra yeni tüketiciler nasıl olacak?” diye soruyor.
İkili sorunun yanıtları için bir kez daha Çin’e dönüp trend olan “intikam alışverişi” terimini vurguluyor. Business of Fashion‘a göre “intikam alışverişi” ilk kez 1980’li yıllarda ulusun “dünyaya kapalı olduğu dönemde Çinli vatandaşlara yasak olan yabancı menşeli ürünlere yönelik bastırılmış talebi”ni açıklamak için kullanılmış. Ancak Robb Report‘ta açıklandığı gibi bu deyim şu aralar Çin sosyal medya kanallarında sıradan vatandaşların karantina kaldırıldığında kendilerini nasıl ödüllendireceklerini ifade etmek için kullanılıyor.
“Mağazalar kapalı olduğu için insanlar alışveriş yapamıyor. Dolayısıyla da tekrar dışarı çıkabildiklerinde bir harcama çılgınlığı yaşanacak ve bu da bir patlamaya yol açacak.” diyen Alistair sözlerini “Ekonomi kendine gelecek. Bu şekilde bir beklenti taşıyan insanlar var. Ancak, ben bunun eğlence veya lisanslı ticaret (restoran, bar vb.) alanları için daha fazla, tüketm ürünleri ve giyim için daha az söz konusu olacağını düşünüyorum. Sonuçta tüketim ürünleri satın almaya hâlâ devam ediyoruz. Tek fark, şimdi ürünler eskiye göre çok farklı bir kanaldan ulaştırılıyor.” şeklinde tamamlıyor.
3. Markalar daha çeşitlenmiş tedarik stratejilerine yönelecektir.
Çin’de COVID-19’un yayılmasını takiben fabrikalar kapanmaya başlayınca perakende, moda, lüks ürün, doğa sporları, ev dekorasyonu, ayakkabı, tüketim ürünleri ve diğer sektörlerdeki işletmeler beklenmedik zorluklarla karşı karşıya kaldı. Böyle bir durumda hızlı hareket edip tedarikçilerini ve üretim yaptırdıkları ülkeyi değiştirmeleri gerekiyordu.
“Sektördeki şirketlerin kendi pazarlarına daha yakın olmaya gayret ettiği, stok fazlasından kurtulmaya ve trendleri yakalamaya çalıştığı bir dönemde tedarik kaynaklarını çeşitlendirme anlayışının hakim olmaya başladığına şahit oluyoruz” diyor Alistair. Salgın aslında sadece tedarikçileri çeşitlendirme ihtiyacını hızlandırmış oldu. Alistair sözlerine “Her şey mümkün olan en ucuz fiyatı veren uzaktaki bir Asya ülkesinden geliyordu; ancak piyasaların ağır bir şekilde sekteye uğramasının ardından markaların ürün çeşitlerini hızlı bir şekilde coğrafi alanlara göre bölmeleri ve birden fazla tedarikçiyle çalışılan stratejilere ağırlık vermeleri ihtiyacı ortaya çıktı.” diyerek devam ediyor.
Alistair şunları da ekliyor: “Centric PLM ayrıca birden fazla tedarikçiden otomatikman fiyat teklifi ve teknik özelliklerin talep edildiği bir sistemi çalıştırmaya uygun, nakliye fiyatları, kurlar ve gümrük oranları gibi kullanıma hazır eklentilere sahiptir. Birden fazla coğrafi bölge ve para birimini, davranış kurallarını ve yasaları da göz önünde bulundurarak yan yana karşılaştırabilirsiniz. Teklifler gelip de içlerinden en uygun tedarikçileri seçtikten sonra platform içinden hızlıca ürün çeşitlemelerinizi ortaya çıkarabilirsiniz. Gerçekten çok güçlü!”
4. Dijital Dönüşüm hiç olmadığı kadar önemli hale gelecek
McKinsey & Company, kısa süre önce COVID-19: Brifing Notları‘nı yayınladı. Bu notlarda dijital dönüşümün önemini ve mevcut küresel kriz ortamında doğru teknolojilere sahip olmanın ne kadar hayati bir unsur olduğunu vurguladı.
Joe rapor için “McKinsey bizi geleceğe hazırlıklı olmamız için uyarıyor ve hiç olmadığı kadar önem kazanacağından dijitalleşmeye yatırım yapmayı kesmememiz gerektiğini belirtiyor. Özellikle okyanusun diğer ucundaki tedarikçileri ziyaret etmek için serbestçe seyahat edemediğimiz durumlarda, işletmelerin faaliyetlerine devam edebilmek için daha hızlı ve daha çevik olmaları gerekecek. “diyor.
Joe ve Alistair’ın paylaştığı, tedarik zinciri boyunca markaları destekleyen farklı teknolojileri ve inovasyonları gösteren grafiği aşağıda görebilirsiniz.
“Dijital dönüşüm eskiden de öncelikli bir konuydu ama mevcut küresel krizle birlikte herkesin ana ilgi alanı oldu.” diyor Alistair. “Tüm bu karmaşa sona erdiğinde şirketler çalışanlarının evden de iş yapabileceğin ve ofis masraflarını azaltabileceklerini fark edecek. Ayrıca çalışanlarını dünyanın bir ucundaki tedarikçilerine göndermeleri gerekmediğini de görecekler.”
Her sisteme uyumlu Centric 3D Connect eklentisi sayesinde Centric PLM’ye kolayca entegre edilebilen 3B tasarım yazılımı gibi inovasyonlar hızlı bir şekil sanal prototip oluşturmaya olanak sağlar.
“3B eskizler artık fiziksel numunelerin yerini alıyor. Numuneleri üretip dünyanın bir ucuna gönderme gereğini ortadan kaldıran hızlı 3B prototip yazılımı ürünlerin piyasaya çıkma süresini hızlandırıyor. Bu durumun bir diğer artısı da çevre dostu olması!”
Centric PLM, 3B tasarım, yapay zeka, dijital iş birliği panoları ve diğer dijital inovasyonlar yalnızca uzaktan iş birliğini, hızlı karar vermeyi ve piyasaya sürme süresini kısaltmayı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda markaların daha çevre dostu olmalarını sağlar.
“Zor zamanlarda da güzel sonuçlar elde edebiliriz.” diye özetliyor Joe.
Salgın sonrası dönemde gelecekteki piyasa zorluklarına karşı hazırlıklı olun
Centric Software’in çözümlerinin Auchan, Louis Vuitton, Crocs, Deuter, Balenciaga ve Cape Union Mart gibi markaların pazardaki değişimlere hızlı bir şekilde uyum gösterirken kâr marjlarını korumaya devam etmesine nasıl yardımcı olduğunu öğrenmek ister misiniz? Buradan daha fazla bilgi talep edebilirsiniz.